Poradnik - ngo.pl

Przeglądarka Internet Explorer, której używasz, uniemożliwia skorzystanie z większości funkcji portalu ngo.pl. Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji portalu ngo.pl, zmień przeglądarkę na inną (np. Chrome, Firefox, Safari, Opera, Edge).
Prośba o wpłatę darowizny na Twój portal ngo.pl prowadzony przez Stowarzyszenie Klon/Jawor.
Prośba o wpłatę darowizny na Twój portal ngo.pl prowadzony przez Stowarzyszenie Klon/Jawor.

Nieodpłatna pomoc prawna, a podatek VAT. Naczelny Sąd Administracyjny

Reklama

Kancelaria prawna, świadcząca nieodpłatną pomoc prawną organizacjom pozarządowym, nie płaci podatku VAT od tych świadczeń. NSA prostuje niekorzystną dla kancelarii interpretację Ministra Finansów. Nieodpłatna dostawa towarów i usług jest podatkowo traktowana tak jak odpłatna, chyba, że celem świadczenia nieodpłatnej usługi są korzyści jakie odniesie sama firma świadcząca takie usługi i pozytywny wpływ na jej działalność gospodarczą.

1

Wstęp

wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt I FSK 326/09

Reklama
2

Opis sytuacji:

Międzynarodowa kancelaria prawna świadcząca na rzecz swoich klientów szeroki zakres usług prawnych, w ramach budowania wizerunku firmy zaangażowała się w działalność o charakterze pro bono, zawierając w tym celu umowę z Fundacją prowadzącą program Pro Bono. W ramach programu Fundacja zleca różnym kancelariom nieodpłatne świadczenie pomocy prawnej na rzecz organizacji pozarządowych. Z tytułu współpracy w ramach programu objętego umową ani Fundacji, ani podatnikowi nie przysługuje wynagrodzenie, zwrot kosztów czy jakiekolwiek inne świadczenie.

Kancelaria zwróciła się z zapytaniem do Ministra Finansów, czy świadczenie przez nią nieodpłatnej pomocy prawnej na rzecz organizacji pozarządowych będzie stanowić nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, a tym samym nie będzie opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zdaniem kancelarii odpowiedź na tak postawione pytanie powinna być pozytywna. Wynika to z faktu, że planowane usługi świadczone w sposób nieodpłatny nie spełniają jednej z dwóch obligatoryjnych przesłanek zrównania dla celów podatku od towarów i usług nieodpłatnych usług z usługami o charakterze odpłatnym, tj. przesłanki braku związku świadczonych usług z prowadzeniem przedsiębiorstwa podatnika. Charakter usług świadczonych przez podatnika pozostaje w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Związek ten polega na wywieraniu pozytywnego wrażenia na potencjalnych i aktualnych klientach oraz budowaniu pozytywnego wizerunku firmy jako kancelarii prawnej zaangażowanej w działalność pro bono.

Preambuła umowy między spółką a fundacją zawiera m.in. następujące zastrzeżenia, dotyczące celów i motywów jej zawarcia przez Spółkę: "Kancelaria [Spółka] jest świadoma znaczenia wizerunku Kancelarii dla pozyskiwania nowych Klientów oraz pozytywnego sposobu postrzegania przez jej Klientów jej działalności Pro Bono; oraz Kancelaria [Spółka] prowadzi politykę, zgodnie z którą Kancelaria pragnie promować wśród swoich Klientów wizerunek Kancelarii zaangażowanej w działalność Pro Bono". Elementem konstrukcyjnym umowy, służącym realizacji przez spółkę powyższych celów, były także postanowienia umowy nakładające na Fundację określone obowiązki, w szczególności: 1) obowiązek informowania przez Fundację na swych stronach internetowych oraz we wszelkich kontaktach z mediami o sprawach podjętych pro publico bono przez Spółkę w ramach Centrum Pro Bono (po uprzedniej autoryzacji) oraz 2) obowiązek zamieszczania logo Kancelarii na stronie internetowej Centrum Pro Bono oraz w materiałach promocyjnych.

Minister Finansów uznał to stanowisko to stanowisko za nieprawidłowe. Spółka nie zgodziła się ze stanowiskiem organu i sprawa trafiła do sądu.

Sąd uznał za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, że nieodpłatne usługi świadczone w realiach podanych przez Spółkę nie będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług należy. W związku z tym niekorzystną dla kancelarii interpretację Ministra Finansów należało uchylić.

3

Fragmenty uzasadnienia wyroku:

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zatem zasadą jest opodatkowanie odpłatnego świadczenia usług. Poprzez unormowanie art. 8 ust. 2 omawianej ustawy nastąpiło zrównanie w zakresie opodatkowania usług nieodpłatnych z odpłatnymi. Ma to miejsce w odniesieniu do nieodpłatnych usług na cele osobiste podatnika, jego pracowników i innych osób w tym przepisie wymienionych, jak też do wszelkich innych nieodpłatnych świadczeń usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami.

Odpowiadając na podstawowe pytanie, jak należy rozumieć usługi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, należy stwierdzić, że chodzi o takie usługi, które są wykonywane nieodpłatnie w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej podmiotu, potrzebami związanymi z funkcjonowaniem prowadzonego przedsiębiorstwa. W tym więc aspekcie winny być rozpatrywane działania podejmowane przez podmiot. Przechodząc na grunt stanu faktycznego przedstawionego we wniosku należy zauważyć, że w przedsięwzięciu opisanym przez Spółkę na plan pierwszy wybija się włączenie podmiotu w nurt działalności podejmowanej nieodpłatnie, o charakterze pro publico bono, a nie typowa, jak chce organ, relacja usługodawca usługobiorca. Wręcz można powiedzieć, dla potrzeb określenia związku usługi z potrzebami przedsiębiorstwa dokonującego tych czynności, nie umniejszając wagi i roli świadczonych usług, że włączenie się w system programu działania Fundacji odsuwa na plan dalszy podmiot odnoszący z niej korzyści. W sytuacji takiej jak podana we wniosku, czyli uczestniczenia w przedsięwzięciach prestiżowych, o charakterze budzącym pozytywne emocje i oceny, jak chodzi o odbiór społeczny, z uwagi na bezpłatność czynności, uzasadnione jest twierdzenie co do zasady, że działania te, oprócz oczywiście tego, że przynoszą korzyści usługobiorcy, mają wpływ na pozytywne postrzeganie podmiotu na rynku gospodarczym jako podmiotu np. o statusie materialnym pozwalającym na takie darmowe działania, o określonym, znaczącym poziomie wiedzy, jak też o zacięciu społecznikowskim. Taki sposób prezentowania się podmiotu winien zapewnić mu, jak to zresztą podano we wniosku, obok prestiżu także pozyskanie nowych klientów. Także inne elementy stanu faktycznego jak obowiązki Fundacji podawania informacji o działaniach Spółki na stronach internetowych, w kontaktach z mediami, w materiałach pomocniczych, czy zamieszczania w tych miejscach jej logo, świadczą o rozpowszechnianiu informacji o podmiocie. A więc wyżej wskazane cele podjętych przez Spółkę działań w sensie gospodarczym przemawiają za tym, że działania te, jako przynoszące korzyści prowadzonej działalności gospodarczej, tym samym są związane z jej prowadzeniem, a więc, jak to określa art. 8 ust. 2 VATU, związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa Spółki. To że są to usługi tego samego rodzaju, co świadczone odpłatnie w ramach przedmiotu działania Spółki, nie ma żadnego znaczenia dla oceny istnienia, bądź nie, ich związku z funkcjonowaniem podmiotu.

4

Podsumowanie:

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, nieodpłatna dostawa towarów i usług jest podatkowo traktowana tak jak odpłatna, chyba, że – jak w opisanym przypadku – celem świadczenia nieodpłatnej usługi są korzyści jakie odniesie sama firma świadcząca takie usługi i pozytywny wpływ na jej działalność gospodarczą. W opisanym przypadku o „interesowności” świadczenia nieodpłatnych usług świadczą zawarte w umowie zapisy o sposobach informowania opinii publicznej o udzielonej pomocy i promowania firmy. Pozwala to uznać nieodpłatną dostawę usług za ściśle związaną z działalnością gospodarczą firmy (a nie jako działalność charytatywną), a tym samym pozwala korzystać ze zwolnienia z VAT.

Pełna treść wyroku:
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/155FDAF4DE

!
Projekt „Stołeczne Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych” jest współfinansowany przez Miasto Stołeczne Warszawa.

autor(ka): Katarzyna Sadło, FRSO

Potrzebujesz pomocy w innej formie? Masz konkretne pytanie?

Komentarze

Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy. Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu www.ngo.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych wymaga zgody Redakcji portalu.